Улаан өндөгний баярын арлын соёл иргэншлийн сүйрлийн жинхэнэ шалтгааныг олж тогтоожээ

Улаан өндөгний баярын арлын соёл иргэншлийн сүйрлийн жинхэнэ шалтгааныг олж тогтоожээ
Улаан өндөгний баярын арлын соёл иргэншлийн сүйрлийн жинхэнэ шалтгааныг олж тогтоожээ
Anonim

АНУ-ын Орегоны их сургуулийн мэргэжилтнүүдээр ахлуулсан нэр хүндтэй дөрвөн байгууллагын эрдэмтэд Улаан өндөгний баярын арал дээр болсон нийгмийн сүйрэл гэж нэрлэгддэг цаг хугацааг шинэчилжээ. Орон нутгийн соёл иргэншлийн сүйрэл нь урьд өмнө бодож байснаас 150 жилийн дараа болсон гэж эрдэмтэд үзэж байна.

Энэхүү судалгааг Journal of Archaeological Science сэтгүүлд нийтэлсэн бөгөөд Phys.org сэтгүүлд товчхон бичсэн болно. Улаан өндөгний баярын арал нь Чилид харьяалагддаг бөгөөд Рапа Нуй гэгддэг бөгөөд Өмнөд Америкаас 3000 км, хамгийн ойр орших хүн амтай арлаас 2000 км зайд оршдог. Энэ нь асар том чулуун баримлуудаараа алдартай бөгөөд олон зууны турш нутгийн иргэд далайн эрэг дээр суурилуулсан малгайтай зургууд юм.

Нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн онол бол хөшөө дурсгалуудыг суурилуулах ажлыг 1600 орчим, өөрөөр хэлбэл европчууд ирэхээс нэлээд өмнө зогсоосон явдал юм. Нэг хувилбараар арал дээр модгүй болсон бөгөөд түүний хонгилыг нутгийн иргэд шүтээн зөөхөд ашигладаг байжээ. Гэсэн хэдий ч шинэ судалгаагаар энэ онолыг үгүйсгэж байна.

Орегоны их сургуулийн антропологич, зохиолч Роберт Ж. ДиНаполи "Аралд ирсэн европчууд аль хэдийн сүйрсэн нийгмийн нийгмийг олсон гэсэн нийтлэг ойлголттой байсан." Гэхдээ бид Европчууд ирэхэд ийм дүгнэлт хийсэн. Арал дээр барилгын чулуун хөшөө нь арлын иргэдийн амьдралын чухал хэсэг байсаар байв."

Рапа Нуйд 13 -р зуунд Полинезийн далайчид амьдарч байсан гэж үздэг. Удалгүй тэд оршуулах, чандарлах зэрэг соёл, шашны зан үйлд ашигладаг байсан чулуун шүтээнүүдийг хийж эхлэв.

ДиНаполигийн баг эдгээр хөшөөнүүдийг бүтээх он дарааллыг сэргээж чадсан юм. Тэрээр өмнөх судлаачдын хийсэн сайтуудын болзоог харьцуулж, 1722 онд арал дээр ирж эхэлсэн Голланд, Испани, Английн далайчдын бичсэн тэмдэглэлтэй харьцуулжээ.

Энэхүү өгөгдлийг нэгтгэснээр Рапа Нуй хотын оршин суугчид 1600 оноос хойш дор хаяж 150 жилийн турш шүтээн барьж, хадгалж, ашиглаж байсныг тогтоох боломжтой болсон. Өөрөөр хэлбэл, уугуул арлын иргэдийн амьдрал дахь нийгмийн уналт өмнө нь биш, харин Европчууд гарч ирсний дараа болжээ.

"Европын далайчдын арал дээр байх хугацаа богино байсан тул тайлбар нь богино бөгөөд ойлгомжгүй байсан" гэж ДиНаполи хэлэв. "Гэхдээ эдгээр эх сурвалжууд нь эдгээр байгууламжийг барьж байгуулах, ашиглах цаг хугацааг ойлгоход бидэнд хэрэгтэй мэдээллийг өгсөн юм."

1774 онд Британийн судлаач Жеймс Күүк Улаан өндөгний баярын арал дээр ирэв. Арлын иргэдийн амьдралыг дүрслэхдээ тэр орон нутгийн нийгэмд нийгмийн хямрал нүүрлэж, тэр үед зарим хөшөө дурсгалыг хөмрүүлж хаясан болохыг тэмдэглэжээ.

Түүний тайлбар нь Европын өмнөх Рапа Нуй дахь дурсгалт барилга нуран унах онолын үндэс суурийг тавьсан юм. Гэсэн хэдий ч ДиНаполи болон түүний багийн үзэж байгаагаар үр дүн нь үүнийг бүрэн үгүйсгэсэн байна.

"Европчууд арал дээр ирсэн даруйд өвчин, хүн амины хэрэг, янз бүрийн зөрчилдөөнөөс болж олон баримтжуулсан эмгэнэлт үйл явдал тэнд өрнөж эхлэв" гэж Нью Йоркийн Бингхэмтон их сургуулийн антропологич Карл Липо хэлэв. "Эдгээр үйл явдал Тэд арлын оршин суугчдад огт харь хүн байсан бөгөөд маш аймшигтай үр дагавар авчирсан нь дамжиггүй. Гэсэн хэдий ч Рапа Нуй хотын оршин суугчид олон зуун жилийн турш тогтвортой байдал, амжилтыг хангаж ирсэн дадал зуршлаа дагаж, асар их бэрхшээлийг даван туулж, соёлын уламжлалаа үргэлжлүүлжээ."

Зөвлөмж болгож буй: